Zgodnie z intencją przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 15 lipca 1995 r. "Programu restrukturyzacji i prywatyzacji sektora naftowego" (z późniejszymi zmianami), podstawowym celem restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstw sektora naftowego jest zapewnienie możliwości trwałego rozwoju firm działających w sektorze w warunkach wolnego rynku, z uwzględnieniem zobowiązań przyjętych przez Rzeczpospolitą Polską na mocy Układu Europejskiego. Realizacja programu powinna była w szczególności zapewnić bieżące wpływy do budżetu na warunkach rynkowych, przy równoczesnym zapewnieniu możliwości rozwoju współpracy z optymalnym partnerem branżowym, długoterminowe wpływy do budżetu z tytułu podatków i ochronę zdolności wytwórczych sektora, a także zagwarantować efektywną działalność rafinerii, stworzenie odpowiednich warunków do wzrostu wartości firm działających w sektorze i kontrolę Skarbu Państwa nad kluczowymi decyzjami odnośnie przyszłości niektórych strategicznych podmiotów, działających w branży. Realizacja programu powinna zapewnić też ochronę interesów konsumentów, odpowiednią jakość paliw płynnych produkowanych w Polsce, bezpieczeństwo energetyczne kraju, poprzez wzmocnienie systemu logistycznego i dostaw ropy i paliw płynnych, a także ochronę środowiska naturalnego. Główne pryncypia polskiej polityki energetycznej w sektorze naftowym mieszczą się w ramach zasad UE, dotyczących bezpieczeństwa energetycznego, konkurencyjności gospodarczej i celów ekologicznych. Polityka energetyczna jest wyraźnie ukierunkowana na cel, którym jest wejście do UE, a działania skoncentrowane są na pełnym dostosowaniu do zasad wewnętrznego rynku energii. Program rządowy przewiduje również współdziałanie innych organów. I tak, prezes UOKiK powinien sprawować szczególną kontrolę przestrzegania przez PERN, Naftobazy i DEC zasad niedyskryminacyjnego dostępu podmiotów działających na rynku paliw. Jednocześnie na ministrze gospodarki spoczywa obowiązek dokonania przeglądu ustawodawstwa, dotyczącego zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa, pod kątem jego zgodności z obowiązującymi Polskę umowami międzynarodowymi, jak również spójności z prowadzonym procesem restrukturyzacji i prywatyzacji sektora.
*Barbara Litak-Zarębska jest podsekretarzem stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa