Metodami spawalniczymi łączy się nie tylko stal i inne metale, ale także tworzywa sztuczne, kompozyty i materiały ceramiczne. Grubość łączonych czy dzielonych materiałów może wahać się od mikrometrów do metrów, a masy od gramów do ton. W wielu wypadkach spawanie jest jedynym możliwym lub optymalnym sposobem wykonania połączeń nierozłącznych lub całych gotowych wyrobów. - Spawanie nie jest metodą, której znaczenie ulegałoby zmniejszeniu - zapewnia prof. dr hab. inż. Jan Pilarczyk, dyrektor Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach. - Proces ten ma i będzie miał w przyszłości nadal zasadnicze znaczenie dla przemysłu. Oczywiście metody i technologie spawalnicze są systematycznie modernizowane. Istnieją technologie spawalnicze, które wyszły już zupełnie z użytku, jak dajmy na to wszystkie techniki gazowe. Praktycznie nie są już one stosowane przy produkcji, a jedynie podczas prac remontowych. Techniki tlenowe są stosowane obecnie jedynie do cięcia, a nie do spawania.
Podstawową obecnie metodą spawalniczą jest spawanie elektryczne łukowe. Zmieniają się jednak proporcje pomiędzy wykorzystaniem poszczególnych metod. I tak przede wszystkim spada stosowanie spawania ręcznego i zużycie elektrod otulonych, wzrasta natomiast stosowanie spawania metodami MIG i MAG oraz spawania drutami proszkowymi. Podstawowym wyznacznikiem jest szerokość, a właściwie zawężenie łuku, który - by powiedzieć prosto - im węższy tym lepszy. Postęp jakościowy w metodach łukowych dokonuje się poprzez kontrolowanie ilości energii wprowadzanej w operacjach spawalniczych, a także poprzez stosowanie aktywnych osłon gazowych lub topników zmieniających charakterystyki fizyczne i chemiczne procesów. - Natomiast całkiem nowoczesnymi metodami spawania są techniki - informuje prof. Pilarczyk - w których nie operuje się już łukiem lecz wiązką elektronową albo laserową. Zapewnia się wtedy niezwykle wysoką koncentrację ciepła, dzięki czemu stopienie materiału - ta podstawa spawania - jest bardzo miejscowe. Materiał nagrzewa się w niewielkim stopniu, łatwo jest łączyć bardzo cienkie albo bardzo grube materiały, nie występuje nagrzewanie materiału wokół, nie następuje zniszczenie struktury łączonych materiałów.