Oleje przemysłowe i ich klasyfikacja, to temat kolejnego odcinka "Podręcznika Smarowniczego" opracowanego przez ekspertów spółki LOTOS OIL SA. Publikacja, którą oddajemy do Państwa rąk ma dostarczyć bardzo podstawowej wiedzy i pomóc w rozwiązywaniu problemów w własnym zakresie czy też z pomocą naszego specjalisty. Autorami podręcznika są Marek Dębiński, Piotr Niemiec, Rafał Mirek i Sławomir Poszelężny.
Klasyfikacje olejów przemysłowych wg ISO
Klasyfikacja olejów przemysłowych odbywa się za pomocą systemów klasyfikacyjnych ISO (czasami spotykana jest również klasyfikacja wg DIN). Można rozróżnić klasyfikację lepkościową ISO 3448 oraz klasyfikację jakościową ISO 6743-99:2002.
Klasyfikacja lepkościowa
System klasyfikacji lepkościowej olejów przemysłowych ISO 3448 jako kryterium podziału olejów na klasy przyjmuje wartość lepkości kinematycznej oznaczanej w temp. 40ºC i na tej podstawie wyróżnia 20 klas lepkościowych (tabela1).
Tabela1. System klasyfikacji lepkościowej olejów przemysłowych wg ISO 3448.

Według tej specyfikacji, klasa lepkościowa oznacza wartość lepkości kinematycznej w temp. 40ºC (podana w cSt lub mm2/s) - która wynosi ±10% względem cyfry oznaczającej klasę.
Klasyfikacja jakościowa
Produkty naftowe można przyporządkować wg ISO 8681:1986 do następujących, pięciu, klas:
- Paliwa (F-fuels)
- Rozpuszczalniki i inne surowce dla przemysłu chemicznego (S-solvents)
- Środki smarne, oleje przemysłowe i produkty pokrewne (L-Lubricants)
- Woski (W-waxes)
- Asfalty (B-bitumen)
Klasyfikacja jakościowa przemysłowych środków smarnych ISO 6743-99:2002 stanowi uszczegółowienie ogólnej klasyfikacji produktów naftowych wg ISO 8681:1986, dzieli ona klasę - L na 18 grup produktowych ze względu na zastosowanie (tabela 2):
Tabela 2. System klasyfikacji jakościowej wg ISO 6743-99:2002.

W każdej z 18 grup mogą być wyodrębnione rodzaje, którym również przyporządkowuje się kody literowe. Opis produktu wg klasyfikacji ISO odbywa się poprzez zestawienie następujących symboli:
- ISO
- litery L -oznaczającej kod klasy wg ISO 8681:1986
- liter oznaczających kod grupy i/lub rodzaju wg ISO 6743-99:2002 lub norm szczegółowych
- liczby oznaczającej klasę lepkości wg ISO 3448 lub klasę konsystencji NLGI wg ISO 6743-99:2002
Wewnętrzna klasyfikacja każdej z 18 grup produktów jest każdorazowo ujęta w odrębnej szczegółowej normie. Każdej grupie został przyporządkowany inny symbol literowy.
Klasyfikacja olejów do przemysłowych przekładni zębatych wg ISO
Szczegółowa klasyfikacja olejów do przemysłowych przekładni zębatych (grupy C), jest zawarta w normie ISO 6743-6:1990, gdzie wyróżniono następujące oleje do przemysłowych przekładni zębatych:
Tabela 3. Oleje przeznaczone do smarowania przekładni zamkniętych.

Tabela 4. Oleje przeznaczone do smarowania przekładni otwartych.
