Chemia idzie w "zielony ład". Potrzebuje nowości

Podkreśla, że podnoszenie jakości obecnie znajdujących się w ofercie polskich wytwórców produktów przy maksymalizowaniu efektywności procesowej to kierunek, w którym powinna podążać polska chemia.

Także i ona nie ukrywa, że innowacyjność jest kluczowa. - W odniesieniu do chemikaliów specjalistycznych głównym czynnikiem różnicującym jest, i w dalszym ciągu będzie, innowacyjność, której musi towarzyszyć solidna analiza biznesowa, pozwalająca na przewidzenie kierunku zachodzących – w średniej i długiej perspektywie – zmian - dodaje prezes Żyro.

Jaki jest jeden z podstawowych problemów polskiej chemii?

Polski sektor chemiczny bazuje przede wszystkim na produktach podstawowych oraz wielkotonażowych, co sprawia, że inwestycje w produkcję o charakterze niszowym najczęściej wymagają zakupu stosownych licencji, a także technologii. Wydłuża to znacząco czas realizacji tego rodzaju przedsięwzięć, jak również ich koszt.

- Krajowa branża chemiczna powinna zatem poszukiwać innowacyjności nie tylko w odniesieniu do charakterystyki produktu, ale także do łańcucha dostaw czy metod jego plasowania na rynku, co wpłynie na wzrost jego rentowności. Będzie to więc kolejny czynnik, który przełoży się na stabilną pozycję polskiej chemii - wyjaśnia prezes Żyro.

Czytaj też: Przekazano plac pod budowę projektu Polimery Police

Szykują się zmiany na europejskim poziomie

Nie będzie to jednak łatwe. Wyzwaniem, które stoi aktualnie przed branżą chemiczną także w Polsce, jest komercjalizacja innowacyjnych ekologicznych rozwiązań. Naciskać będzie na to także Unia.

- Opracowanych jest już wiele technologii, jednocześnie wydaje się, że rynek dojrzał do zmian. Wśród swoich klientów obserwujemy duże zainteresowanie w tym zakresie. Przykładem mogą być takie innowacje jak kompostowalne i biodegradowlane tworzywa stanowiące alternatywę dla tradycyjnych tworzyw sztucznych. Latem 2020 roku zostanie przyjęta nowa unijna strategia chemiczna na rzecz zrównoważonego rozwoju i to ona ma obejmować między innymi wspieranie innowacji - mówi nam Katarzyna Byczkowska, dyrektor zarządzająca BASF Polska.

Największa spółka chemiczna na świecie tak jak szuka alternatywnych, zielonych źródeł energii, tak samo poszukuje alternatywnych, przyjaznych dla środowiska produktów. W tym biodegradowalnych tworzyw sztucznych.

- Dobrą propozycją jest stosowanie odpadów jako surowców. Tutaj mogę podać przykład intensywnie rozwijany przez naszą firmę – ChemCycling, czyli metodę chemicznego recyklingu, którą BASF wprowadził w 2018 roku. Na koniec 2019 roku mamy już kilka rynkowych przykładów wdrażania pełnowartościowych i markowych produktów powstałych właśnie z odpadów plastikowych - podkreśla dyrektor Byczkowska.

Jednym z najnowszych przykładów jest firma Henkel, która produkuje opakowania swoich produktów z materiałów po chemicznym recyklingu.

Ciekawie rozwija się też sektor baterii do pojazdów elektrycznych, a że jest on przyszłościowy, najlepiej świadczy ostatnia decyzja Komisji Europejskiej, która oficjalnie potwierdziła swoją zgodę na wsparcie publiczne dla Europejskiego Sojuszu Bateryjnego (w sumie 3,2 mld euro od siedmiu państw z Unii, w tym Polski).

Silna własna baza

Potrzeby zaangażowania się w chemię specjalistyczną nie kryje także prezes największej polskiej firmy chemicznej Grupy Azoty Wojciech Wardacki.

- Polska branża chemiczna powinna podążać drogą wytyczaną przez UE, czyli w kierunku przemysłu zrównoważonego, dbającego o środowisko. Dlatego przyszłością polskiej branży chemicznej są innowacje, zarówno produktowe, jak i procesowe. Specjalistyczne, innowacyjne produkty, wytwarzane na podstawie najnowszych technologii, w połączeniu z konsekwentną optymalizacją kosztową i energetyczną – to jedyny możliwy kierunek rozwoju - mówi nam prezes Wardacki.

- Dlatego Grupa Azoty mocno stawia zarówno na rozwój własnego zaplecza R&D&I, jak i ściśle współpracuje z zewnętrznymi instytutami i jednostkami badawczymi. Będziemy nadal produkować chemikalia bazowe, ale przede wszystkim na własne potrzeby, aby przerabiać je na produkty coraz bardziej zaawansowane i dostosowane do potrzeb klienta - dodaje nasz rozmówca.

Gdzie firmy mają największe pole do popisu?

Jak tłumaczy nam dr. Paweł Bielski, dyrektor Instytutu Chemii Przemysłowej, do zrobienia jest sporo. Chodzi m.in. o dopasowanie struktury przemysłu chemicznego do koncepcji zrównoważonego rozwoju, w tym poszukiwanie nowych technologii i wytwarzanie nowych materiałów w dziedzinie tworzyw, biomateriałów, paliw, które byłyby bezodpadowe i o niskim zapotrzebowaniu na energię.

- Wobec złych perspektyw rozwoju energetyki opartej na węglu, celowy jest rozwój chemicznych metod przeróbki węgla oraz zgazowanie węgla, w tym podziemne. Konieczny jest także rozwój metod efektywnego recyklingu tworzyw sztucznych w celu pozyskania surowców do dalszego wykorzystania w przemyśle chemicznym - tłumaczy naukowiec.