Mówiąc efektywność energetyczna wielu przedsiębiorców wymienia wymianę oświetlenia, nową kotłownię czy instalację, termomodernizację… Jednak należy pamiętać, iż istnieje wiele nowoczesnych technologii, które doskonale wspierają zwiększanie efektywności energetycznej bez konieczności ponoszenia inwestycji. Jedną z nich są programy Demand Side Response (DSR).
Komisja Europejska (KE) opublikowała w końcu września 2021 roku istotne rekomendacje w zakresie stosowania dyrektywy dotyczącej efektywności energetycznej i dokumentów krajowych z tym związanych. W strategii UE na rzecz integracji systemu energetycznego efektywność energetyczna jest kluczowa i pełni strategiczną rolą. KE nawołuje do stosowania zasady priorytetowego wykorzystania efektywności energetycznej w całym systemie energetycznym.Obejmuje to nadanie priorytetu rozwiązaniom związanym ze zwiększaniem efektywności po stronie popytu, ilekroć są one bardziej opłacalne niż inwestycje w infrastrukturę energetyczną. Rozwiązania takie mogą być bardziej skuteczne pod względem realizacji celów i właściwego odzwierciedlenia efektywności cyklu życia różnych nośników energii, w tym konwersji, transformacji, przesyłu, transportu i magazynowania energii, w kontekście rosnącego udziału odnawialnych źródeł energii w dostawach energii elektrycznej.
Efektywność energetyczna powinna być rozważana w pierwszej kolejności, zanim podejmie się decyzje o inwestycjach w nowe rozwiązania energetyczne. Zasada ma na celu równe traktowanie efektywności energetycznej, podobnie jak samodzielnego źródła energii, w które sektor publiczny i prywatny mogą inwestować przed innymi bardziej złożonymi lub kosztownymi źródłami energii („zaoszczędź, zanim zbudujesz ”). Efektywność energetyczna powinna być rozważana przed podjęciem decyzji o innych źródłach wytwarzania czy technologiach wykorzystywanych przez odbiorców.
Wiąże się to z przejściem od tradycyjnego modelu produkcji i zużycia energii, opartego na dużych wytwórcach, których technologie są oparte w znaczącej mierze o paliwa kopalne i pasywnych konsumentach, w kierunku bardziej elastycznego systemu, który obejmuje technologie odnawialne i premiuje aktywnego odbiorcę energii.
Zasada implikuje przyjęcie holistycznego podejścia, które uwzględnia ogólną efektywność zintegrowanego systemu energetycznego i promuje najbardziej efektywne rozwiązania zgodne z zasadami neutralności klimatycznej w całym łańcuchu wartości (od produkcji energii, poprzez przesył do końcowego zużycia energii), tak aby osiągnąć efektywność zarówno w zużyciu energii pierwotnej, jak i końcowej. Podejście to dotyczy wydajności systemu i dynamicznego zużycia energii, gdzie zasoby po stronie popytu i elastyczności systemu są uważane za rozwiązania zwiększające efektywność. Jednocześnie zasada ta może być również stosowana na niższym poziomie zasobów, gdy należy zidentyfikować wydajność energetyczną konkretnych rozwiązań i dostosować rozwiązania, aby preferować te, które są najbardziej opłacalne finansowo i energetycznie.
Państwa członkowskie mają zapewnić, aby zasada efektywności energetycznej przede wszystkim była stosowana w polityce, planowaniu i decyzjach inwestycyjnych na różnych szczeblach decyzyjnych, gdy ma to wpływ na popyt oraz podaż energii.
W takim podejściu podkreśla się również dużą rolę programów DSR, które są już z powodzeniem wykorzystywane na rynku mocy dla zapewnienia wystarczalności rezerw mocy w zakresie niezbędnym zbilansowania systemu elektroenergetycznego w sytuacjach deficytu mocy. Programy DSR powinny być także wykorzystywane priorytetowo w innych obszarach, w których ich wykorzystanie jest ekonomicznie uzasadnione: np. dla uniknięcia przewymiarowania budowy kosztownej infrastruktury do przesyłu czy magazynowania energii.
Do tej pory modele taryfowe dla przedsiębiorstw sieciowych wynagradzały te przedsiębiorstwa za inwestycje w kosztowną infrastrukturę. Przy priorytetowym traktowaniu technologii, które nie wymagają inwestycji, wprowadzanie usług elastyczności u odbiorców energii powinno być wykorzystywane w pierwszej kolejności, przy uwzględnieniu opłacalności takiej usługi. Ramy programów DSR powinny być atrakcyjne również dla mniejszych odbiorców energii, aby zachęcić ich do udziału w programach.
Zachęcamy do zapoznania się z pełnymi rekomendacjami KE w zakresie efektywności energetycznej. W przypadku jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu z Enel X.