Niemcy nie chcą podatku od emisji na granicach

Klub zamiast podatku

Zdaniem prof. Schmidta jest kilka powodów, by CBAM uznać za zły pomysł. Po pierwsze, ma to być "zbyt biurokratyczne" rozwiązanie. Według Schmidta emisje CO2 dla każdego produktu powinny być określane z dokładnością co do grama, a w wielu przypadkach nie jest to możliwe. W praktyce CBAM byłby ustalany ogólnie i ograniczony do kilku, głównie energochłonnych, towarów.

Po drugie, nawet jeżeli udałoby się wprowadzić podatek zgodny z zasadami WTO, to import do UE byłby opodatkowany, a eksport dotowany. Wówczas inne kraje mogłyby zareagować podobnymi ograniczeniami handlowymi.

Kolejnym czynnikiem ryzyka byłoby to, że przedsiębiorstwa europejskie znalazłyby się również w niekorzystnej sytuacji na rynkach eksportowych, ponieważ musiałyby kupować uprawnienia do emisji. 

Zamiast więc wprowadzać podatek CBAM, zdaniem niemieckich doradców, Unia Europejska powinna stworzyć „klub klimatyczny”, którego członkami, oprócz państw UE, zostałyby Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Chiny, Kanada i inne kraje uprzemysłowione.

W takim klubie obowiązywałaby jednolita minimalna cena CO2, a podatek graniczny od CO2 obowiązywałby tylko dostawców towarów nienależących do klubu. To miałoby zachęcać inne państwa, aby ograniczały swoje emisje i chciały przystąpić do klubu. 

Pomysłodawcy przyznają, że utworzenie klubu klimatycznego trwa dłużej, ale jednostronne rozwiązanie może nie mieć wpływu na poziom światowych emisji.

Niemcy boją się odwetu

- Niemcy od początku nie byli entuzjastycznie nastawieni do mechanizmu CBAM z dwóch głównych powodów. Po pierwsze, jako największy europejski eksporter, boją się odwetu partnerów handlowych UE. W przypadku braku międzynarodowej akceptacji mechanizmu CBAM, UE grozi szereg sporów handlowych ze światowymi potęgami handlowymi, jak USA i Chiny, a co za tym idzie, unijny eksport na tych rynkach może być przedmiotem ceł karnych lub innych restrykcji, co przede wszystkim uderzy właśnie w Niemcy - komentuje dla WNP.PL Tomasz Włostowski z kancelarii EU Strategies. 

Po drugie, niemiecki przemysł nie zgadza się na główny postulat Komisji Europejskiej, tj. aby sektory objęte mechanizmem CBAM utraciły w zamian darmowe uprawnienia do emisji CO2, uważając – jak zresztą większość europejskiego przemysłu energochłonnego – że CBAM nie rozwiązuje w ogóle problemu konkurencyjności eksportu europejskiego na rynkach trzecich, gdzie konkuruje z produkcją z państw, które nie obciążyły swojego przemysłu opłatami za emisje CO2.

Dlatego właśnie większość niemieckich stowarzyszeń biznesowych, jak np. BDI czy stowarzyszenie chemiczne VCI, jest albo zachowawcza, albo całkowicie przeciwna mechanizmowi CBAM.

- Jeżeli proponowany "carbon club" oznaczać będzie jednolitą cenę za emisje na głównych rynkach przemysłowych świata i możliwość nałożenia ceł CBAM na import z pozostałych państw, osiągnięte zostałyby trzy główne cele. Po pierwsze uniknięto by groźby odwetu handlowego na głównych rynkach światowych, a po drugie zyskano by poparcie międzynarodowe dla mechanizmu CBAM, przynajmniej w państwach wchodzących w skład tego klubu. Po trzecie, zakładając, że do klubu weszłyby główne rynki eksportowe UE, reperkusje utraty darmowych uprawnień byłyby mniejsze, gdyż przemysł europejski konkurowałby na tych rynkach na równych warunkach z tamtejszą produkcją oraz importerami na tamten rynek - dodaje Tomasz Włostowski.

Czytaj także: Polska popiera wprowadzenie podatku węglowego na granicach UE