Oskarża się nas o powolność i ociężałość. Jednak w chwili próby zadziałaliśmy szybko i sprawnie - powiedziała Elisa Ferreira, komisarz UE do spraw spójności i reform na EEC Online, przypominając, że antykryzysowe zmiany w polityce spójności stanowiły jedną z pierwszych reakcji Unii na Covid-19. Zapowiedziała też, że wśród priorytetów odbudowującej się po pandemii Europy będzie gospodarka bezemisyjna i cyfrowa. - Nie można bowiem budować przyszłości na podstawie pomysłów z minionej epoki - wyjaśniła.
- Przedstawiając unijną politykę spójności na czas walki z pandemią, Elisa Ferreira zaznaczyła, że musi ona łączyć rozwiązania już sprawdzone, takie, które wymagają odświeżenia, ale także zupełnie nowe.
- Po raz pierwszy w historii Komisja Europejska będzie zaciągać pożyczki na inwestycje w ramach unijnych programów. Będziemy wspólnie inwestować w sferę publiczną - powiedziała unijna komisarz.
- Wezwała także do tego, aby skupić się na przygotowaniach dobrych projektów, przemyśleć, jak najlepiej wykorzystać każdy z dostępnych instrumentów.
W Polsce około 1,8 mld euro z funduszu regionalnego przesuwa się obecnie na finansowanie działań przeciw pandemii oraz jej gospodarczym skutkom. 1,3 mld euro przeznaczono na wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw - także na sfinansowanie ich kapitału obrotowego, 426 mln euro na zakup wyposażenia dla szpitali i zaspokajanie innych potrzeb medycznych, 74 mln euro - na wsparcie pracowników i grup szczególnie narażonych, a także na zakup sprzętu umożliwiającego prowadzenie zdalnego nauczania.
Jak powiedziała Elisa Ferreira, ta szybka reakcja w ramach polityki spójności stanowi tło dla kompleksowej odpowiedzi na rzecz odbudowy gospodarczej, którą Komisja Europejska przedłożyła 27 maja. To Next Generation EU - Unia Europejska nowej generacji - o wartości 750 mld euro.
Czytaj także: Premier: fundusz odbudowy dla Polski będzie większy, niż sugerowano
- Jestem dumna z ambitnej skali i przełomowego zakresu tej propozycji. To nie czas, by planować działania na ograniczoną skalę. Jestem również dumna z tego, że propozycja Next Generation EU niesie ze sobą silne DNA spójności - oceniła unijna komisarz w swoim wystąpieniu na EEC Online.
Jest to szczególnie ważne, ponieważ o ile bowiem szok spowodowany pandemią był zasadniczo symetryczny - dotknął wszystkie kraje Unii, o tyle jej wpływ na gospodarkę skupił się w określonych sektorach i regionach. Bogatym będzie łatwiej wyjść z kryzysu, mniej zamożnym trudniej. Polityka spójności ma niwelować tę różnicę.
Elisa Ferreira zaznaczyła, nawiązując do tytułu panelu „Fundusze UE. Stare i nowe priorytety”, że nowa polityka spójności musi łączyć rozwiązania już sprawdzone, takie, które wymagają odnowy, ale także zupełnie nowe.
Skupmy się na tym, co nowe.
- Po raz pierwszy w historii Komisja Europejska będzie zaciągać pożyczki na inwestycje w ramach unijnych programów. Będziemy wspólnie inwestować w sferę publiczną - powiedziała unijna komisarz.
W ramach nowego programu REACT-EU polityka spójności otrzyma 55 mld euro dodatkowych funduszy w latach 2020-2022, a jej celem będzie stworzenie solidnej podstawy dla odbudowy gospodarczej, przy należytym uwzględnieniu jej wymiaru przestrzennego. Wśród priorytetów znajdą się m.in.: programy zatrudnienia, wsparcie płynności finansowej dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz wsparcie dla małej infrastruktury ekologicznej i cyfrowej.
- Krótko mówiąc, podwójnym celem jest stworzenie miejsc pracy i wspieranie transformacji unijnej gospodarki - oznajmiła unijna komisarz.
Ponadto zasoby Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, którego jednym z ojców założycieli był Jerzy Buzek, zwiększono do 40 mld euro, ponieważ regiony, dostosowujące swój gospodarczy profil do wymogów klimatycznych, będą potrzebowały większego, a nie mniejszego wsparcia. Polska pozostanie największym beneficjentem tego funduszu.
Czytaj także: 8 mld euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dla Polski
- Proponujemy również dokonanie przeglądu śródokresowego polityki spójności w 2024 roku, co otworzy perspektywę uzupełnienia dostępnych środków o 10 mld euro - powiedziała Ferreira, przypominając, że Polska to największy beneficjent polityki spójności od czasu przystąpienia do Unii Europejskiej w roku 2004.
Wezwała także do tego, aby skupić się przygotowaniach dobrych projektów, przemyśleć, jak najlepiej wykorzystać każdy z dostępnych instrumentów. - To ważniejsze niż kiedykolwiek, abyśmy jak najlepiej wykorzystali możliwości, które nam dano - podsumowała.
Zobacz całe wystąpienie Elisy Ferreiry na EEC Online