Oddział KWK "Ziemowit"

Historia górnictwa węglowego na ziemi lędzińskiej rozpoczyna się w 1842 roku kiedy odkryto złoże węgla i powstaje pierwsza kopalnia "Radość Henryka", choć już w 1656 roku w lasach jaroszowickich rozpoczęto metodą odkrywkową wydobywanie węgla "ziemnego". Te odległe wydarzenia przyczyniły się do głębokich przeobrażeń i rozwoju gospodarczego Lędzin.

Otwarcie kopalni Ziemowit nastąpiło 3 grudnia 1952 roku, należy do największych polskich kopalń węgla kamiennego zatrudnia około 4,6 tys. osób. Przed połączeniem spółek węglowych kopalnia wchodziła w skład Nadwiślańskiej Spółki Węglowej. Z dniem 1.02.2003r. kopalnia "Ziemowit" wstąpiła do Kompanii Węglowej SA w Katowicach.

Realizacja zadań Kompanii Węglowej S.A. odbywa się po przez Centralę oraz Oddziały czyli kopalnie i zakłady. Ziemowit podobnie jak pozostałe 16 kopalń jako jednostka organizacyjna w strukturze Kompanii Węglowej SA., posiada do spełnienia szereg zadań takich jak prowadzenie ruchu zakładu górniczego, realizowanie obowiązków w zakresie BHP, działania marketingowe oraz inwestycyjne między innymi związane z eksploatacją i ochroną środowiska. Wszystkie te zadania spełniane są wzorcowo co potwierdziły przyznane kopalni wyróżnienia w latach od 2002 do 2007.

Przystosowując się do zasad gospodarki rynkowej, KWK "Ziemowit" podlegała i nadal będzie podlegać głębokim przeobrażeniom. Zmiany te dotyczyć będą między innymi samej struktury wewnętrznej i roli jaką ma do spełnienia w Kompanii Węglowej S.A. gdyż właściwa struktura ma bezpośredni wpływ na efekty ekonomiczne oraz poprawia zdolność wydobywczą kopalni "Ziemowit".

Planowana na najbliższe lata i obecna eksploatacja przebiega w zdecydowanej większości pod terenami rolniczymi i leśnymi - około 85%.
Przystosowując się do gospodarki Unii Europejskiej, KWK "Ziemowit" podlegała i nadal podlega głębokim przeobrażeniom, których ostatecznymi celami mają być:

- minimalizacja kosztów wydobycia zapewniająca konkurencyjność cen na rynku węglowym,

- poprawa jakości węgla

- rozwiązanie problemów ekologicznych związanych z podziemną eksploatacją złoża,

uproszczenie modelu kopalni.

Realizacja powyższych zadań znalazła uznanie, co potwierdziły przyznane kopalni w roku 2003 wyróżnienia:

- I miejsce "Najlepsza Kopalnia Węgla Kamiennego w roku 2002"

- I miejsce "Największy Postęp w roku 2002"

II miejsce w konkursie "Bezpieczna Kopalnia w latach 2000-2002"

Położenie kopalni.
Kopalnia położona jest w południowo - wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i wydobywa węgiel kamienny na obszarze górniczym "Lędziny I" o powierzchni 63,58 km². Teren górniczy kopalni obejmuje powierzchnię około 71,15 km².
Pod względem administracyjnym O.G. "Lędziny I" obejmuje następujące miasta i gminy: Katowice, Mysłowice, Tychy, Lędziny, Imielin, Chełm Śląski i Bieruń. Eksploatacja pokładów węgla odbywa się na podstawie koncesji wydanej do roku 2020. Od 1 kwietnia 1993r. do 31.01.20003 kopalnia "Ziemowit" jako zakład górniczy wchodziła w skład Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A. w Tychach. Z dniem 1.02.2003 kopalnia "Ziemowit" weszła w skład Kompani Węglowej S.A. w Katowicach.

Stan Prawny.

Podstawowe decyzje, dokumentacje i opracowania, na podstawie których prowadzona jest eksploatacja w kopalni "Ziemowit":

- Koncesja nr 163/94 z dnia 26.08.1994r. udzielona przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa na wydobywanie węgla kamiennego i metanu ze złoża Kopalni Węgla Kamiennego "Ziemowit" objętego Obszarem Górniczym "Lędziny I" o powierzchni 63,58 km2. Koncesja zastała wydana na okres 26 lat. Termin ważności koncesji upływa z dniem 31.08.2020r.

- Dokumentacja Geologiczna złoża węgla kamiennego kopalni "Ziemowit" -zatwierdzona Przez Ministra Środowiska w dniu 17.05.2001r.

- Projekt Zagospodarowania Złoża kopalni "Ziemowit" zatwierdzony dec. Ministra Środowiska z dnia 13.09.2001r. opracowany na stan zasobów 31.12.2000r. obowiązujący do końca 2007r.

- Kompleksowy projekt eksploatacji w KWK "Ziemowit" na lata 2008-2013 w aspekcie zagrożenia tąpaniami. pozytywnie zaopiniowany przez Komisję ds. Tąpań w Zakładach Górniczych Wydobywających. Węgiel Kamienny w dniu w dniu 20.06.2007r.

- Plan Ruchu - część podstawowa - ważna do końca trwania koncesji.

Plan Ruchu - Plan Ruchu - część szczegółowa na lata 2008-2010.

Warunki górniczo - geologiczne i sposób eksploatacji.

Model kopalni, udostępnienie i rozpoznanie złoża

Obecnie KWK "Ziemowit" prowadzi eksploatację na dwóch poziomach wydobywczych: poz. II (500) i poz. III (650).
Kopalnia posiada 6 czynnych szybów:

- 1 szyb wydobywczy - III,

- 3 szyby wentylacyjne - W-I, W-II i Szewczyk,

2 szyby pomocnicze - I i II.

Złoże, które KWK "Ziemowit" eksploatuje należy do II klasy złóż. Kopalnia aktualnie prowadzi eksploatację w pokładach warstw łaziskich i orzeskich o grubości od 1,9 do 5,3m. Są to pokłady:

- na poziomie II (500) - 206/1, 206/1-2, 207,

na poziomie III (650) - 209.

Zasoby przemysłowe, ustalone w Dodatku nr 2 do PZZ opracowanym w 2007r., wg stanu na 31.12.2007r. wynoszą 133,0 mln ton i występują w 99,2% ogółu zasobów na czynnych poziomach wydobywczych kopalni. Zasoby te pozwolą na prowadzenie eksploatacji w ramach posiadanej koncesji do 2020r., bez konieczności wykonywania dodatkowych robót inwestycyjnych w postaci nowych poziomów, udostępnień lub wyrobisk szybowych.

Po upływie terminu ważności koncesji (2020r.) pozostanie do zagospodarowania górniczego, z czynnych poziomów około 640 mln ton zasobów bilansowych. Po wyselekcjonowaniu z tej bazy zasobów potencjalnie przemysłowych, przy założeniu aktualnie obowiązujących współczynników wykorzystania zasobów oraz przyjęciu wielkości rocznego wydobycia na poziomie 4,5 mln ton po-została w złożu ilość zasobów umożliwi podjęcie starań o uzyskanie przedłużenia koncesji po roku 2020 co najmniej na okres kolejnych 20 lat, tj. do 2040 r.

Poniżej pokładu 308, na czynnych poziomach i poniżej – do głębokości 1000m, zalegają pokłady metanowe, które pod względem parametrów geometrycznych i jakościowych w większości spełniają obecne kryteria przemysłowości. Są to pokłady: 318, 327/2, 334, 349 i 364. Zasoby te są możliwe do objęcia eksploatacją po wyczerpaniu zasobów w pokładach niemetanowych, po wykonaniu dodatkowych wyrobisk udostępniających i dostosowaniu infrastruktury wentylacyjnej i wydobywczej do warunków kopalni metanowej.