Rynek biogazowni w Polsce boryka się z wieloma problemami. Do najważniejszych z nich z pewnością zaliczyć można brak polskich technologii umożliwiających produkcję oraz tłoczenie biometanu do sieci gazowej, a także wydzielanie się uciążliwych odorów podczas pracy instalacji, które powodują protesty okolicznych mieszkańców. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, projektując przedsięwzięcie „Innowacyjna Biogazownia”, które finansowane jest z Funduszy Europejskich, postawiło sobie za cel zrewolucjonizowanie krajowego sektora biogazu. Produkcja biometanu oraz wyeliminowanie odorów będą najwyżej ocenianymi wymaganiami, które spełnić powinny podmioty biorące udział w innowacyjnym przedsięwzięciu.
W Polsce, pomimo bardzo dużego potencjału surowcowego, do tej pory wybudowano niewiele ponad 300 biogazowni, w tym 116 rolniczych. Do tego żadna z nich nie wytwarza biometanu, który mógłby zostać wtłoczony do sieci gazowej. Problemy spotykające wielu krajowych inwestorów oraz właścicieli instalacji biogazowych zaczynają się jeszcze na długo przed ich budową. Przeszkodę stanowią m.in. protesty społeczne, wywoływane najczęściej obawą przed emisjami uciążliwych zapachów wśród lokalnych społeczności.
Protesty blokują budowę biogazowni
Rokrocznie w mediach, w całej Polsce, pojawiają się informacje o protestach mieszkańców związanych z planami budowy nowej biogazowni. Batalie protestujących z inwestorami i gminami, chcącymi wybudować instalacje, potrafią ciągnąć się latami. Tylko w zeszłym roku protesty przeciwko planowanym inwestycjom zahamowały budowę biogazowni w powiatach kazimierskim[1], krośnieńskim[2], międzyrzeckim[3] oraz na Mazowszu. W przytoczonych przykładach budowa instalacji została wstępnie tylko odroczona, ale jeszcze do niedawna konflikty skutkowały całkowitym zarzuceniem planów inwestycji.
NCBR chce pozbyć się odorów
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, chcąc dać impuls do rozwoju sektora biogazowni w Polsce, w grudniu 2020 roku ogłosiło przedsięwzięcie o nazwie „Innowacyjna Biogazownia”. Jednym z głównych celów wpisującego się w strategię „Europejskiego Zielonego Ładu” przedsięwzięcia jest skuteczne wyeliminowanie wszystkich uciążliwych odorów wydobywających się z biogazowni.
– Chcemy opracować innowacyjną technologię, która pozwoli na wyeliminowanie przykrych zapachów wydobywających się z instalacji. Ale to nie jest nasz jedyny cel. Zadaniem wybranych przez nas podmiotów będzie opracowanie uniwersalnej, zautomatyzowanej i prostej w obsłudze, a przy tym samowystarczalnej energetycznie technologii, która będzie produkować oraz wtłaczać biometan do sieci gazowej. Dzięki warunkom i wydajności źródeł mamy potencjał, by stać się światowym liderem. Polska technologia to również szansa dla rodzimych firm na eksport – informuje Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Koncepcja wypracowanego przez ekspertów NCBR przedsięwzięcia zakłada, że przykładowo ciężarówki przywożące substraty będą wjeżdżały do hali i tam za hermetycznie zamkniętymi drzwiami wyładowywały przywiezione surowce.
Na rozwój sektora polskich biogazowni NCBR przeznaczy maksymalnie 32,5 mln zł, a termin realizacji przedsięwzięcia został przewidziany na koniec roku 2023. Przed Centrum jeszcze wybór partnera strategicznego, który udostępni teren pod realizację innowacyjnej biogazowni i będzie nim zawiadywał. W tym celu NCBR planuje ogłoszenie osobnego postępowania, w ramach którego będą mogły się zgłaszać instytucje dysponujące odpowiednim potencjałem w tym zakresie. Na terenie tym powstać ma także centrum badawcze.