
25 lat temu uchwalono pierwszą po 1989 r. ustawę regulującą przepisy dotyczące aborcji. Ustawa wprowadziła m.in. zakaz przerywania ciąży z kilkoma wyjątkami. Zapisy do dziś budzą kontrowersje i wielokrotnie próbowano je zmienić. Może do tego dojść w tym roku.
- 7 stycznia 1993 r. większością 42 głosów Sejm przyjął pierwszą po przełomie politycznym z 1989 r. ustawę dotyczącą aborcji.
- Dokument zatytułowano "o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunków dopuszczalności przerywania ciąży".
- Według jej autorów, przepisy dopuszczające aborcję wyłącznie w trzech przypadkach miały być kompromisem między środowiskami prawicowymi a lewicowymi.
Zgodnie z uchwalonymi przepisami, które obowiązują do dziś, aborcji można dokonywać, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety, jest duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu lub gdy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego, a więc gwałtu lub kazirodztwa.
W pierwszych dwóch przypadkach przerwanie ciąży jest dopuszczalne do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem matki; w przypadku czynu zabronionego - jeśli od początku ciąży nie upłynęło więcej niż 12 tygodni.
Czytaj więcej: Piotr Gliński: ważne jest pomaganie na odległość
Jednym ze zwolenników uchwalonej ustawy był Stefan Niesiołowski, ówczesny poseł Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego (ZChN). Jak wspominał, w tamtym okresie kompromis w parlamencie był bardzo trudny do osiągnięcia.
- Ustawa była bardzo trudna do uchwalenia, dlatego że był duży opór - głównie lewicy. Ta ustawa dla nich była bardzo trudna do przyjęcia. Lewica poszła tu na daleko idący kompromis - powiedział dzisiejszy poseł koła Unii Europejskich Demokratów.
Jak dodał, w samym obozie ZChN opinie były podzielone. - Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe miało wtedy 50 posłów, głosowano różnie. Co ciekawe, w pierwszym Sejmie, tzw. kontraktowym (1989-1991), było nas tylko trzech posłów: Jan Łopuszański, Marek Jurek i ja. A każdy z nas (w 1993 r.) głosował inaczej. Ja głosowałem za tą ustawą, Łopuszański głosował całkowicie przeciw, a Jurek wstrzymał się od głosu - powiedział Niesiołowski.
Inny były poseł ZChN, a dzisiejszy wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego Ryszard Czarnecki, ocenił, że uchwalenie tzw. ustawy antyaborcyjnej było "epokowym wydarzeniem". Jak mówił, "po raz pierwszy parlament przyjął ustawę, która chroniła życie poczętego człowieka".
- Jak na tamte czasy, tamte nastroje w parlamencie, w mediach i w społeczeństwie, przyjęta ustawa miała realnie optymalny kształt. Myśmy wtedy więcej uzyskać nie mogli - podkreślił Czarnecki.
Ustawa od początku budziła w społeczeństwie duże emocje. Wśród przeciwników jej uchwalenia była część organizacji kobiecych, m.in. Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Jej ówczesna przewodnicząca Wanda Nowicka oceniła, że ustawa "nie jest żadnym kompromisem", ponieważ nie wzięto pod uwagę głosu opinii publicznej - szczególnie kobiet.
- Ustawa budziła ogromne kontrowersje i opór społeczny. Ludzie bardzo protestowali, byli absolutnie przeciwni zakazowi przerywania ciąży, to pokazywały wszystkie sondaże. Gdyby ten głos był wzięty poważnie pod uwagę, to ta ustawa nigdy by nie weszła - powiedziała.
Zdaniem Nowickiej, ustawa okazała się w praktyce dużo bardziej represyjna niż na papierze. Jak mówiła, mimo przesłanek, które określają, kiedy można przerwać ciążę, kobiety nie są w stanie wyegzekwować swojego prawa. Stwierdziła, że kobiety, które chcą dokonać legalnej aborcji, natrafiają m.in. na lekarzy powołujących się na klauzulę sumienia.
W 1996 roku Sejm uchwalił nowelizację tej ustawy zaproponowaną przez Unię Pracy (UP). Zmiany wprowadzały m.in. możliwość przerwania ciąży z powodu ciężkich warunków życiowych lub trudnej sytuacji osobistej kobiety.
Propozycja, którą niemal w całości poparły kluby SLD i UP oraz Parlamentarny Klub Nowej Demokracji (PKND) i Polska Partia Socjalistyczna (PPS) spotkała się z protestami w całej Polsce. Do ówczesnego marszałka Sejmu Józefa Zycha wpłynęło ponad milion skarg od obywateli. Przed Sejmem odbywały się manifestacje, organizowano też spotkania modlitewne. Ostatecznie 20 listopada prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał znowelizowaną ustawę.
Przesłanka pozwalająca na przerwanie ciąży ze względu na trudną sytuację kobiety obowiązywała przez rok, do momentu kiedy Trybunał Konstytucyjny 18 grudnia 1997 r. stwierdził jej niezgodność z ustawą zasadniczą, uchwaloną 2 kwietnia 1997 r.
Czytaj więcej: Komitet "Ratujmy kobiety 2017" zarejestrowany
Trybunał zarzucił znowelizowanej ustawie m.in. brak sprecyzowanych przesłanek dopuszczających przerywanie ciąży ze względu na trudną sytuację kobiety. Mogłoby więc to, zdaniem składu orzekającego, prowadzić do aborcji "niemal na życzenie". Podkreślono też, że ochrona życia powinna dotyczyć również człowieka jeszcze nienarodzonego.
W ciągu 25 lat wielokrotnie próbowano zmieniać zapisy ustawy. Proponowano zarówno zniesienie istniejących ograniczeń w dopuszczalności przerywania ciąży, jak i zlikwidowanie obowiązujących wyjątków od zakazu. We wrześniu 2016 roku Sejm odrzucił w pierwszym czytaniu projekt "Ratujmy Kobiety" - liberalizujący przepisy aborcyjne, a skierował do dalszych prac projekt komitetu "Stop aborcji" - zaostrzający prawo. Wywołało to burzliwe reakcje, m.in. tzw. czarny protest na ulicach miast, w sprzeciwie wobec proponowanych zmian. Ostatecznie Sejm definitywnie odrzucił projekt.
Nowelizacja tzw. ustawy antyaborcyjnej nie jest wykluczona także w tym roku. W przyszłym tygodniu posłowie ponownie zajmą się projektem liberalizującym prawo aborcyjne przygotowanym przez komitet "Ratujmy Kobiety 2017". Zakłada on m.in. prawo do przerywania ciąży do końca 12. tygodnia, wprowadzenie edukacji seksualnej do szkół, darmową i łatwo dostępną antykoncepcję oraz przywrócenie tzw. antykoncepcji awaryjnej bez recepty. Reguluje również stosowanie klauzuli sumienia przez ginekologów.
W Sejmie na rozpatrzenie czeka też obywatelski projekt zaostrzający prawo aborcyjne przygotowany przez komitet #ZatrzymajAborcję Pod tą propozycją podpisało się ponad 830 tys. obywateli. Autorzy proponowanych zmian chcą zniesienia przesłanki zezwalającej na legalne przerwania ciąży ze względu na ciężkie wady płodu.


PRZECZYTAJ TAKŻE
- 21:15 Ryszard Petru ma dość bycia w opozycji. "Złożę mandat"
- 20:33 Śmiecimy coraz bardziej, ale do unijnej średniej nam daleko
- 19:23 Osoby karane nadal nie wejdą do więzień...
- 19:22 Wiosna zdecydowała ws. koalicji w wyborach do PE i Sejmu
- 19:03 Wiceszef MSZ Bartosz Cichocki zostanie ambasadorem na Ukrainie
- 18:42 Prezydent Kazachstanu zdymisjonował rząd
- 18:05 Belgowie mają dość wypłacania emerytur nazistowskim kolaborantom
- 17:16 Litwa murem za Polską. Też chce zwiększenia obecności wojsk USA
- 17:05 Jest wniosek o uchylenie immunitetu Stefanowi Niesiołowskiemu
- 16:15 Ministrowie obrony Polski i Litwy podpisali dokumenty ws. współpracy wojskowej
- 1 PiS wytypowało jedynki do Parlamentu Europejskiego
- 2 Izraelski dziennikarz do swojego rządu: przeproście natychmiast!
- 3 Jarosław Kaczyński zostanie przesłuchany?
- 4 Stanisław Tyszka domaga się wydalenia amerykańskiej dziennikarki z Polski
- 5 Kaczyński kazał kuzynowi pokwitować odbiór dokumentacji "dwóch wież"
- 6 Kukiz 15 w sojuszu z włoskim Ruchem 5 Gwiazd
- 7 Szczyt Grupy Wyszehradzkiej w Izraelu odwołany
- 8 Sekretarz stanu USA o wizach dla Polaków
- 9 Koalicja Europejska prześcignęła PiS w najnowszym sondażu
- 10 Rozłam w brytyjskiej Partii Pracy. Takiej sytuacji nie było od 1981 roku
- 1 Inicjatywa Polska: potrzebna szeroka dyskusja na temat rozdziału Kościoła od...
- 2 Zmiany w 500+, wycofanie religii ze szkół, wyższa płaca minimalna - oto...
- 3 Premier: będziemy walczyć o prawdę historyczną i o honor Polaków
- 4 Koalicja Europejska prześcignęła PiS w najnowszym sondażu
- 5 Jerzy Owsiak nominowany do nagrody Nobla
- 6 Premier Mateusz Morawiecki Człowiekiem Roku 2018
- 7 Nowa koalicja wyborcza Ruchu Narodowego, Wolności, Grzegorzea Brauna i Piotra...
- 8 Robert Gwiazdowski: Zlikwidujemy PIT oraz CIT, zmienimy formułę ZUS
- 9 Polacy wybrali: Mateusz Morawiecki i Donald Trump politykami roku
- 10 "Zagłady nie zrobili żadni naziści, tylko Niemcy hitlerowskie"
Znajdź swojego posła i senatora
Polityka rozbudza emocje, jakich dawno nie było? Oceniaj i komentuj działania i wypowiedzi posłów i senatorów z podziałem na okręgi i komitety. Twój głos zawsze się liczy!
Drodzy Użytkownicy!
W związku z odwiedzaniem naszych serwisów internetowych przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies i podobne dane nt. aktywności lub urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO).
Administratora tych danych, cele i podstawy przetwarzania oraz inne informacje wymagane przez RODO znajdziesz w Polityce Prywatności pod tym linkiem.
Jeżeli korzystasz także z innych usług dostępnych za pośrednictwem naszych serwisów, przetwarzamy też Twoje dane osobowe podane przy zakładaniu konta, rejestracji na eventy, zamawianiu prenumeraty, newslettera, alertów oraz usług online (w tym Strefy Premium, raportów, rankingów lub licencji na przedruki).
Administratorów tych danych osobowych, cele i podstawy przetwarzania oraz inne informacje wymagane przez RODO znajdziesz również w Polityce Prywatności pod tym linkiem. Dane zbierane na potrzeby różnych usług mogą być przetwarzane w różnych celach, na różnych podstawach oraz przez różnych administratorów danych.
Pamiętaj, że w związku z przetwarzaniem danych osobowych przysługuje Ci szereg gwarancji i praw, a przede wszystkim prawo do sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych. Prawa te będą przez nas bezwzględnie przestrzegane. Jeżeli więc nie zgadzasz się z naszą oceną niezbędności przetwarzania Twoich danych lub masz inne zastrzeżenia w tym zakresie, koniecznie zgłoś sprzeciw lub prześlij nam swoje zastrzeżenia pod adres odo@ptwp.pl.
Zarząd PTWP-ONLINE Sp. z o.o.
Skomentuj