Straż Ochrony Kolei będzie podlegać MSWiA, w pociągach ma być bezpiecznie

Podporządkowanie Straży Ochrony Kolei MSWiA oraz rozszerzenie uprawnień jej funkcjonariuszy - przewiduje projekt ustawy o SOK. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r. Obecnie SOK jest częścią PKP Polskich Linii Kolejowych, która zarządza infrastrukturą kolejową.

Trwa rejestracja uczestników na nasz tegoroczny Europejski Kongres Gospodarczy. Zapraszamy! Udział możecie potwierdzić pod tym linkiem.

Włączenie SOK do MSWiA to jeden z etapów planu, zgodnie z którym resort miałby nadzorować bezpieczeństwo w transporcie. Już wcześniej zapowiadano podporządkowanie policji Inspekcji Transportu Drogowego. Z nieoficjalnych informacji PAP wynika, że rozważane jest też włączenie pod nadzór resortu działających na lotniskach straży pożarnych.

Status formacji państwowej Straż Ochrony Kolei - której korzenie sięgają 1918 r. - utraciła w wyniku rozpoczętego w 2000 r. procesu restrukturyzacji PKP. "Lata funkcjonowania w nowej rzeczywistości prawnej wykazały, że podjęte decyzje w zakresie umiejscowienia SOK spowodowały szereg komplikacji, utrudniających skuteczne funkcjonowanie formacji, która realizuje bardzo poważne zadania w obszarze bezpieczeństwa publicznego" - podkreślono w uzasadnieniu projektu.

Według MSWiA dotychczasowe doświadczenia w funkcjonowaniu SOK w strukturach spółki prawa handlowego "wyraźnie wskazują na konflikt interesów pomiędzy ustawowymi zadaniami formacji, a celami spółki nastawionej na osiąganie zysku". "Ponadto w obecnym stanie prawnym SOK wciąż napotyka na wiele trudności w realizacji ustawowych zadań, co negatywnie wpływa na skuteczność działania oraz stan bezpieczeństwa i porządku na obszarach kolejowych, w pociągach i innych pojazdach kolejowych" - wskazuje MSWiA.

Obecnie do zadań SOK należy pilnowanie porządku na dworcach kolejowych oraz w pociągach. Funkcjonariusze SOK mają prawo do legitymowania i karania mandatami osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia. Mogą także zatrzymać taką osobę w celu doprowadzenia jej do najbliższej jednostki policji. "Sokiści" mogą używać m.in. broni palnej, paralizatorów, pałek służbowych i kajdanek.

W myśl przygotowanego przez MSWiA projektu, który trafił właśnie do konsultacji społecznych, funkcjonariusze SOK - ponad 3 tys. osób - mają mieć uprawnienia podobne do funkcjonariuszy służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo publiczne na terenie kraju. SOK dostanie dostęp do policyjnej bazy danych o kierowcach, a funkcjonariusze będą chronieni tak jak inne służby mundurowe MSWiA.

Po zmianach komendant główny SOK będzie centralnym organem administracji rządowej powoływanym i odwoływanym przez premiera na wniosek ministra spraw wewnętrznych i administracji. Szefowi SOK będą podlegać komendy regionalne, rejonowe oraz ośrodki szkolenia SOK.

Projekt zakłada utworzenie korpusów i stopni funkcjonariuszy SOK analogicznie do rozwiązań przyjętych w innych służbach podległych lub nadzorowanych przez MSWiA - szeregowych, podoficerów, aspirantów, oficerów młodszych, oficerów starszych i generałów SOK.

MSWiA chce, aby funkcjonariusze SOK mieli uprawnienia m.in. do sprawdzania bagażu oraz przeszukania podróżnych. "Obszary kolejowe, ze względu na swoją specyfikę, masowość i dostępność, są szczególnie atrakcyjne dla potencjalnych zamachowców, a tym samym jeszcze bardziej narażone na potencjalne działania terrorystyczne" - uzasadniają autorzy projektu.

Według projektu SOK ma mieć także uprawnienia do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych i administracyjno-porządkowych. Chodzi m.in. o kierowanie wniosków o ukaranie do sądu. Funkcjonariusze SOK będą mogli prowadzić obserwację, a także rejestrować obraz i dźwięk w miejscach podległych kolei, w których może dochodzić do naruszeń porządku.

W określonych przypadkach, np. w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, funkcjonariusze SOK będą mogli pobierać odciski linii papilarnych i wymaz ze śluzówki policzków. Ponadto "sokiści" będą mogli pobierać próbki biologiczne ze zwłok, prowadzić kontrole pojazdów, doprowadzać osoby pijane do izb wytrzeźwień oraz przeprowadzać kontrole w punktach zbierania odpadów metali.

Projekt włącza funkcjonariuszy SOK do tzw. zaopatrzeniowego systemu emerytalnego. Oznacza to, że będą nabywali uprawnienia emerytalne po 25 latach służby i osiągnięciu 55 roku życia. Ich emerytury będą wypłacane, nie z ZUS jak obecnie, a bezpośrednio z budżetu państwa.

Koszt projektowanych zmian - według szacunków MSWiA - wyniesie co najmniej 350 mln zł rocznie.

Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa (MIB), które sprawuje nadzór nad PKP PLK, poinformowało PAP, że resort przygotowuje szczegółowe stanowisko do projektu; na przedstawienie go ma czas do 26 kwietnia. "Z uwagi na obszerność proponowanej regulacji, wymagana jest gruntowna analiza tego dokumentu" - wskazało MIB.

Od października 2001 r. Straż Ochrony Kolei, na podstawie ustawy z 8 września 2000 roku o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP, jest włączono w struktury PKP Polskie Linie Kolejowe.

PKP PLK zarządza infrastrukturą kolejową w Polsce, czyli m.in. ponad 21,5 tys. km linii kolejowych (obecnie użytkowanych jest ok. 18,5 tys. km linii) oraz 15,4 tys. przejazdów kolejowo-drogowych. Odpowiada także za koordynację i przygotowanie rozkładów jazdy pociągów.

Według danych Urzędu Transportu Kolejowego, w 2015 r. przewoźnicy kolejowi w Polsce przewieźli 280 mln pasażerów - rok wcześniej było to 269,1 mln.

PODOBAŁO SIĘ? PODZIEL SIĘ NA FACEBOOKU