Europejskie klastry łączą siły

Na tle Europy Środkowo-Wschodniej nie jest jednak aż tak źle, ponieważ nasi sąsiedzi, np. Słowacja, ale i kraje bałkańskie również nie cechują się tym wysokim zaufaniem społecznym.
Nie zmienia to faktu, że w tych regionach Europy jest dużo trudniej prowadzić działalność, która opiera się na zaufaniu, a taką działalnością są przecież klastry. Z drugiej jednak strony ten stan rzeczy powoduje, że ta działalności jest tutaj znacznie bardziej potrzebna niż gdzie indziej. Dlatego, że klastry budują zaufanie, budują relacje między przedsiębiorcami.

Pokazujemy, że konkurencja na wolnym rynku między firmami może mieć przyjazny charakter i nawet miedzy konkurentami rywalizującymi o ten sam rynek pojawiają się pola możliwej współpracy. Najoczywistszym takim polem do współdziałania są wspólne prace badawczo-rozwojowe. To oznacza nie tylko współpracę między firmami, ale również współpracę z nauką.

Pamiętajmy, że w klastrach mamy do czynienia ze współpracą wielowątkową. Jako klaster zajmujemy się nakłanianiem firm do współpracy, łamaniem barier między konkurentami, po to, żeby znajdowali wspólne pola działalności, ale organizujemy również współpracę międzyśrodowiskową - między nauką a biznesem, ale też i samorządem regionalnym. Przypomnijmy bowiem, że klastry mają silny wymiar regionalny.

Tu zatem ta praca jest naprawdę niezwykle potrzebna, niezwykle pożyteczna, nieco trudniejsza u nas niż gdzie indziej, ale nie tracimy wiary i pewności siebie, że możemy to robić.

Najlepiej chyba zachęca pozytywny przykład. Polskie klastry mają się już czym pochwalić?

- Oczywiście. Tych przykładów jest coraz więcej. Pamiętajmy jednak, że klastry są stosunkowo świeżą koncepcją, która jeszcze nie zakorzeniła się w powszechnej świadomości przedsiębiorców. Pierwszy klaster powstał bodaj w 2003 roku i to była Dolina Lotnicza. Inspiracja przyszła z zewnątrz. Można to określić jako taki transfer intelektualny ze Stanów Zjednoczonych. Ktoś powiedział: tak to można robić, my tak działamy, wy też tak spróbujcie.

Większość polskich klastrów powstało jednak nieco później – od ok 2006 do 2012 roku. To są zatem bardzo świeże organizacje. Mimo tego, że klastry są wciąż w polskiej gospodarce pewną nowinką, wiele z nich uzyskało bardzo konkretne korzyści dla swoich członków, bo przecież istnieją one przede wszystkim dla przedsiębiorców.

Mamy dzisiaj grupę kilkunastu klastrów, które przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii zostały uznane za krajowe klastry kluczowe i widzimy, że działają one bardzo efektywnie, budują infrastrukturę dla swoich członków, mają bardzo duży udział eksportu w swojej produkcji.

Polityka musi się opierać o sprawdzalne empiryczne dane. I w przypadku klastrów te sprawdzalne empiryczne dane pokazują, że przeciętne przedsiębiorstwo, które jest w klastrze ma szybszy wzrost niż firmy poza klastrem, wyższy udział eksportu w sprzedaży, szybciej tworzy nowe miejsca pracy i jest bardziej zyskowne i wdraża więcej innowacji. To są fakty.