O tym, dlaczego implementacja drugiej fazy programu Wisła się przedłuża, czy możliwe jest, że umowa na tę część programu nie zostanie podpisana w tym roku, co dzieje się ze sfinalizowaniem umów offsetowych dla polskiego przemysłu i kiedy moglibyśmy produkować w Polsce elementy pocisków niskokosztowych SkyCeptor opowiada WNP.PL John Baird, wiceprezes koncernu Raytheon Integrated Defense Systems ds. zintegrowanych systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej na Polskę.
- Termin podpisania umów offsetowych między Raytheonem a PGZ wciąż nie jest znany.
- Nie wiadomo też, co z drugą fazą Wisły. Polskie spółki mają powód do niepokoju?
- Jeśli pocisk SkyCeptor zostanie wybrany w konfiguracji w ramach fazy drugiej, to duża jego część będzie wytwarzana w Polsce - deklaruje John Baird.
W jakim celu przyjechał pan do Polski? To rutynowa wizyta, czy też ma pan jakieś nowe ważne informacje dotyczące programu przeciwlotniczego średniego zasięgu Wisła?
John Baird: - Jestem często w Polsce. Spotykam się z MON, partnerami, pracownikami firmy. Niedawno otworzyliśmy nowe biuro w Warszawie, w którym obecnie zatrudniamy 50 pracowników. W naszym zespole pracują również Polacy.
Wciąż jednak nie wiemy, kiedy zostaną podpisane umowy offsetowe w pierwszej fazie programu Wisła. Przykładowo niedawno na prośbę strony amerykańskiej przesunięto termin z 15 kwietnia na 15 czerwca. Ten termin też jest już nieaktualny. Dlaczego?
- Zgodnie z umową offsetową, którą podpisaliśmy z Ministerstwem Obrony Narodowej w 2018 r., Raytheon jest jedyną stroną, która może wnioskować o przedłużenie terminu, niezależnie od powodu.
Dlaczego jednak trwa to tak długo? Jakie zasadnicze kwestie pozostają jeszcze do rozwiązania w sprawie negocjacji offsetu oraz II fazy Patriota?
- Zacznę od fazy pierwszej. Międzyrządowa umowa dotycząca I fazy programu Wisła została podpisana w marcu zeszłego roku. Raytheon otrzymał kontrakt od amerykańskiego rządu, czyli umocowanie do prowadzenia rozmów w ramach offsetu, we wrześniu 2018 r. Od tego czasu w USA uruchomiliśmy już produkcję komponentów do stacji radiolokacyjnych i elementy systemów zarządzania walką dla polskich Patriotów.
Należy jednak pamiętać, jak złożonym programem jest Wisła - program obrony przeciwrakietowej średniego zasięgu. Kiedy sprzęt obronny jest kupowany w procedurze FMS, transfer technologii i wiedzy podlega nadzorowi amerykańskiej administracji, a to nieco komplikuje cały proces. Jego implementacja wymaga szczególnej uwagi i determinacji w celu przezwyciężenia potencjalnych przeszkód.
Jeśli chodzi o umowy offsetowe związane z realizacją I etapu budowy tarczy antyrakietowej, swoją kulminację miały one osiągnąć dopiero w drugiej fazie Wisły, w której do zamówionych przez Polskę 2 baterii Patriot miało dołączyć 6 kolejnych.
Cały czas oczywiście współpracujemy z przedstawicielami polskiego przemysłu nad sfinalizowaniem umów offsetowych I fazy i ich podpisaniem. Napotkaliśmy kilka przeszkód, związanych m.in. z finansowaniem absorpcji technologii, ale problemy te są już rozwiązane.
Zawarliśmy już najważniejszą umowę z HSW na produkcję wszystkich 16 wyrzutni do Patriotów. Zakłada ona udostępnienie technologii i pomoc Raytheona w uruchomieniu budowy tych wyrzutni.
Realizacja pierwszej fazy jest ściśle związana z drugą. Jakie problemy trzeba jeszcze wyjaśnić, by doprowadzić do podpisania umowy na kolejną fazę programu Wisła?
- Co się tyczy drugiej fazy, to, jak rozumiem, polskie MON czeka na wybór przez US Army nowego radaru LTAMDS (Lower Tier Air and Missile Defense Sensor - przyp. red.), który ma zastąpić obecne radary systemu Patriot - ponieważ w drugiej fazie programu Wisła Polska chce wybrać taką samą stację radiolokacyjną.
Jeśli zaś chodzi o polski przemysł, to spółki PGZ, aby przyjąć i wdrożyć nasze technologie, zwłaszcza te złożone w zakresie dowodzenia i łączności, muszą wpierw zainwestować w zwiększenie swoich mocy produkcyjnych, bazę fabryczną, przygotowanie kadry. W sytuacji, gdy przyszłość II fazy programu Wisła nie została określona, ich kalkulacje biznesowe stanęły pod znakiem zapytania.
Po dalszy ciąg wywiadu zapraszamy do Strefy Premium WNP.PL.