Szczepionka ważniejsza niż arsenał atomowy. Chińczycy wiedzą, co robią

Na zbudowanie pozytywnych relacji liczy też Waszyngton, który usilnie stara się pozyskać przyczółek w Azji Centralnej dla swoich wpływów, a Tadżykistan wydaje się być jednym z głównych kandydatów do tej roli. Warto zwrócić uwagę, że w tym przypadku Amerykanom zdaje się zupełnie nie przeszkadzać autorytaryzm prezydenta Emomaliego  Rahmona, brak wolności mediów czy łamanie praw człowieka. 

Drugim ważnym kierunkiem dla amerykańskiej „dyplomacji szczepionkowej” stał się Uzbekistan, który otrzymał bezpłatnie 3 mln dawek Moderny. Również w tym przypadku USA liczy na przychylność Taszkentu w sprawie zacieśnienia współpracy w kwestii afgańskiej i być może odzyskania bazy wojskowej, którą US Army utraciła w 2005 roku.

Przykład „szczepionkowej dyplomacji” dwóch globalnych mocarstw w obu krajach wskazuje na zaostrzającą się rywalizację między Pekinem a Waszyngtonem w procesie budowania wpływów w Azji Centralnej, co musi odbyć się kosztem Rosji, Tymczasem Kreml, po początkowej szczepionkowej ofensywie i dominacji w regionie, zadaje się nie dostrzegać tego zagrożenia i wyraźnie pozostaje na uboczu tego wyścigu.

Przykładem odmiennej, agresywnej chińskiej „dyplomacji szczepionkowej” jest Ukraina. W tym przypadku Pekin włączył się do międzynarodowej pomocy humanitarnej, oferując 500 tys. dawek szczepionki, ale szybko uzależnił realizację dostawy od określonej postawy Kijowa.

Chodzi o chińskie działania wobec Ujgurów w Sinciangu, które w międzynarodowym oświadczeniu podpisanym przez władze ukraińskie zostały uznane za przykład łamania praw człowieka. Chiny zażądały wycofania poparcia Kijowa dla praw tej mniejszości etnicznej i potępienia chińskich działań.

Blokada dostawy szczepionek był tylko jednym z elementów nacisków Pekinu na Ukrainę - znacznie poważniejszym w skutkach mogło być ostrzeżenie o ograniczeniu relacji handlowych i zahamowaniu inwestycji w infrastrukturę.

Ostatecznie władze ukraińskie - pomimo wsparcia państw zachodnich - zdecydowały o wycofaniu podpisu pod wspomnianym oświadczeniem, a wkrótce potem zawarto porozumienie między obu krajami w sprawie kolejnych inwestycji Państwa Środka w rozwój ukraińskiej infrastruktury.

Oficjalnie władze Chin zaprzeczają, że kiedykolwiek i wobec kogokolwiek stosowały „szczepionkową dyplomację”, choć przytoczony casus Ukrainy jest tego dowodem.

Zapewne podobne oświadczenia można by usłyszeć z ust przywódców innych mocarstw, od Moskwy po Waszyngton, ale nikt chyba nie ma wątpliwości, że wobec pojawienia się nowych globalnych zagrożeń zabójczych dla człowieka na masową skalę, zdolność do wytworzenia skutecznej szczepionki staje się ważniejsza dla globalnej pozycji państwa niż posiadany arsenał atomowy...

Więcej komentarzy o Azji na stronie Instytutu Boyma